T24 Ekonomi
İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Hizmet enflasyonundan, besin ve giysi fiyatlarındaki artıştan şikâyet ediyoruz. Her hususta bir alternatifimiz olmayabilir, lakin enflasyonla uğraşta ‘tüketicinin ‘tüketimden gelen gücünü’ yeteri kadar kullanmadığı kanaatindeyim. Batıda bunun olumlu örneklerini görüyoruz. Bir eserin fiyatı çok artırıldığı vakit kategorik olarak o esere karşı üstü örtülü bir ambargo devreye giriyor” tabirlerini kullandı.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, gazetecilere, enflasyon ve döviz kuru üzerine değerlendirmelerde bulundu.
Enflasyonun bu sene gayeye yakın bir noktada gerçekleşmesinin kıymetli olduğunu vurgulayan Avdagiç, “2025 enflasyon gayesi, bizi aylık enflasyonun yüzde 1,2-1,5 olması gerektiği sonucuna getiriyor. Bunun için her kesitin üzerine düşenler var” dedi.
İTO Başkanı Avdagiç, tüketicilere “etik satıcıdan” alışveriş yapma davetinde bulunarak, “Her mevzuda bir alternatifimiz olmayabilir fakat enflasyonla uğraşta tüketicinin ‘tüketimden gelen gücünü’ yeteri kadar kullanmadığı kanaatindeyim. Ahlaki, etik davranan şirketler tarafında bir olumlu ayrım yapmamız lazım” dedi.
“Fiyatı belirleyen en kıymetli ögelerden biri tüketicidir”
Enflasyonla gayrette 2024’ün son çeyreği ve 2025’te tüketicinin gücünü daha aktif kullanması gerektiğini belirten Avdagiç, şöyle devam etti:
“İktisat 101 derslerinde geçen klasik örnektir. Bir restoran yemeği 100 liraya satıyor. Sonraki gün geliyorsunuz 120 lira oluyor yine satıyor, 150 lira oluyor yine satıyorsa fiyat orada oluşur. Fiyatı belirleyen en değerli ögelerden biri tüketicidir. Yani hizmet enflasyonundan, besin ve giysi fiyatlarındaki artıştan şikâyet ediyoruz. Bir yerdeki restoran fiyatından yahut gastronomiden öteki birtakım fiyatlardan şikâyet ediyoruz.
Her hususta bir alternatifimiz olmayabilir ancak tüketicinin de tüketimden gelen gücünü de yeteri kadar kullanmadığı kanaatindeyim. Ahlaki, etik davranan şirketler istikametinde bir olumlu ayrım yapmamız lazım. Batıda bunu görüyorsunuz. Bir eserin fiyatı çok arttığı vakit, kategorik olarak o esere karşı üstü örtülü bir ambargo devreye giriyor. Etik davranmayan üreticiler, satıcılar bu hususta geri adım atmak durumunda kalıyorlar.”
“İsrafı önleyici siyasetlerde gençleri yönlendirmemiz lazım”
Şekib Avdagiç, tüketicinin çok geniş bir spektrum olduğunu, aşikâr gelir kümesinde olup harcama yapanların, daha çok tasarrufa yönlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Tasarrufu önceleyen siyasetlerin izlenmesi gerektiğini kaydeden Avdagiç, “İsrafı önleyici siyasetleri çok ağır bir formda kamuoyuyla paylaşıp, bilhassa gençleri bu bahiste yönlendirmemiz lazım.” dedi.
“Bir yılda prodüktivitede yüzde 30-35 iyileştirme yapamazsınız”
İTO Başkanı Avdagiç, döviz kuru-enflasyon dengesine ilişkin görüşlerini de açıkladı.
Avdagiç, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile Hazine ve Maliye Bakanlığının uyguladığı enflasyonla gayret programını olumlu bulduklarını ve desteklediklerini, bununla bir arada bilhassa kur tarafındaki sıkışmanın ihracatı azaltan, ithalatı kolay hale getiren bir yapıya yanlışsız süratli bir biçimde evrildiğini söyledi.
Enflasyonla çabayı tüm boyutlarıyla birlikte düşünmek gerektiğinin altını çizen Avdagiç, “Enflasyon 100 ünite artarken kur 40 ünite artarsa, bunu sizin öbür türlü kapatmanız mümkün değil. Bir yılda prodüktivitede yüzde 30-35 güzelleştirme yapamazsınız” görüşünü savundu.
“İhracatçı firmalar ve üreticiler, önemli bir maliyet baskısı altında”
Kuru bu kadar baskılayarak enflasyon denetiminin Türkiye’nin lehine olmadığını ileri süren Avdagiç, “İhracatçı firmalar ve onlara çalışan üreticiler, önemli bir maliyet baskısı altında. Dokuma, hazır giysi, ayakkabı, triko, çorap üzere klasik ihracat dallarımızın yanı sıra şu anda otomotiv, makina ve kimya bölümleri de önemli bir fiyat baskısı ile karşı karşıya. ‘Kuru yükseltin, biz de rahat rahat para kazanalım’ değil bu. OVP’deki 2025, 2026 ve 2027 ihracat maksatlarının tutturulması için bu bahisteki yaklaşımın gözden geçirilmesi gerekiyor. Her yıl 12-18 milyar dolar üst hakikat giden bir ihracat maksadımız var. Hasebiyle bunu tutturmamız için bu bahisteki yaklaşımımızı gözden geçirmemiz lazım.” diye konuştu.
“Kur geçişkenliğinin fiyatlara olan yansımasını biliyoruz”
Avdagiç, bir gazetecinin, akademik çalışmalarda dövizin TL karşısında pahalanması durumunda “kur geçişkenliği” muhtemelliğine dikkat çekildiğini hatırlatması üzerine, şöyle devam etti:
“Biz kur geçişkenliğinin fiyatlara olan yansımasını biliyoruz, bunu her vakit yaşıyoruz lakin olayı kur geçişkenliğinin olumsuzluğunu öne çıkararak masaya getirirsek, bizim gündeme getirdiğimiz mevzu ile bu örtüşmeyen bir yapı olur. Bizim gündeme getirmeye çalıştığımız, diğer akademik çalışmalar da şu anda Türk lirasının çok kıymetlendiğini ve değerlemeye devam ettiğini söylüyor. Son 6 ayın 5 ayında enflasyon, kur artışının üzerinde oldu. Yalnızca bir ay kur, enflasyonun çok az üzerinde arttı. Türkiye’nin 2025 ile ilgili ihracat ve ithalat maksatlarına ulaşması için kurun üretici açısından daha düzgün yönetilebilir ve rekabetçiliğini sağlayabileceği bir noktaya gelmesi lazım.”
|
“Rumca bilmeseler de Yunanistan’a gönderildiler”; Kayıp bir jenerasyonun öyküsü ‘Mübadele’
|
