2024 yılı içinde emekli olacaklar ile 2025’te emekli olacaklar ortasında oluşacak maaş farkı önemli mağduriyet oluşturacak. 2024’te emeklilik dilekçesi veren bir vatandaş 2025 yılında emekli olacaklara nazaran yüzde 30-35 daha yüksek emekli aylığı alacak.
Bu durum karşısında iktisat idaresi çalışma başlattı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan konuya dair bir açıklamasında “Ekiplerimiz çalışıyor, bir netlik yok” tabirlerini kullanmıştı.
Türkiye gazetesinde yer alan habere göre; Çalışma Bakanlığı bir etki analizi çalışmasına girişti. Bu kapsamında, kaç kişinin emekli maaşında fark oluştuğu belirlenecek.
Öte yandan 2024’te emekli olacaklar ile 2025’te emekli olacaklar ortasındaki emekli farkın kapatılmasının ya da azaltılmasının maliyeti hesaplanacak.
Ortaya çıkacak maliyet çerçevesinde, düzenleme kapsamında uygulanacak formül belirlenecek.
FARKIN SEBEBİ
Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Başkanı Kazım Ergün, 2024 ve 2025’te emekli olacakların talep tarihine nazaran aylıklarda yüzde 30-35 ortasında farklılaşma olacağını söz etti.
Emekli aylıklarının karma siteme nazaran hesaplanmasının emeklileri korumadığını kaydeden Ergün, “Enflasyonun yüksek olduğu yıl, emekliler için cazip oluyor. Aylık hesaplama sisteminin parametreleri, borsa üzere emekli aylıklarını yükseltiyor yahut düşürüyor” tabirlerini kullandı.
Kazım Ergün emekli aylıkların neden düşeceğini ise şu formda anlattı:
“Emekli aylıklarının hesaplanmasında değerli bir parametre olan güncellenme katsayısı, TÜFE ve gayri safi yurtiçi hasıla gelişme suratı (GH) oranlarına nazaran her yıl belirleniyor ve aylıkların hesaplanmasında temel kriter olan ortalama yararları çok istikametli etkiliyor. 2023 ve 2024 yılları enflasyon oranlarının farklılaşması, emekli aylıklarına da tıpkı paralelde yansıyor.
2024 yılında emekli olanlara 66,12 güncellenme katsayısı uygulanırken, 2025 yılında emekli olacaklara 41,19 ve 42,25 güncellenme katsayısının dikkate alınacak olması, emekli aylıklarında kıymetli bir düşüşe neden oluyor.
Emekli aylıklarına 2024 yılı birinci 6 ayında yüzde 49,25 artırım, ikinci 6 ayında yüzde 24,73 artırım yapıldı. 2024 yılında emekli aylıklarına yapılan artırımlar, 2025 yılında emekli olacaklara uygulanmayacağından, 2025 birinci ve ikinci altı ay emekli artırımları çok daha az hesaplanacak.”
AYLIK HESAPLAMA SİSTEMİNDE DEĞİŞİKLİK YOK
Mevcut aylık hesaplama sisteminin kurgusunun hakikat yapılmadığını belirten Ergün, aylık hesaplama sisteminin değişmesi gerektiğini belirtti. Bu çeşit farklılıkların her yıl yaşanabileceğine dikkat çeken Ergün “2000 öncesi periyotta uygulanan gösterge sistemine tekrar dönülmeli ve emekli aylıkları tek bir sistem üzerinden hesaplanmalı” tabirlerini kullanmıştı.