Zincir marketler neden ceza aldı? Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle ilk kez CNN TÜRK’e konuştu. Zincir marketler neden ceza aldı? Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle ilk kez CNN TÜRK’e konuştu.
GEREKÇELİ KARARDA HANGİ DELİLLER YER ALDI?
Fiyat artışı tarihi tedarikçi ile belirleniyor. Marketler yazışmalarla fiyat artışını belirlemiş. Whatsapp üzerinden fiyat belirledikleri de tespit edildi. Yazışmayla fiyat rafa yansımış, çok belge var. Web sayfamızda gerekçeli kararı yayınladık. Rekabet hukukunun bir gereği olarak şeffaf hareket ediyoruz. Bütün vatandaşlarımız aslında web sayfamızdan gerekçeli kararımızı okuyabilir. Biz bu cezayı neden verdik? Bu idari para cezasını neden kestik? Vatandaşlarımız burada okuyarak gerekçeleri, nedenleri hangi yazışmaları olmuş onları çok rahatlıkla görebilirler. Burada bir topla dağıt karteli var. Birbirleri ile direk iletişim kurmasalar da geleceğe dönük fiyatlar, fiyat artış tarihleri, kampanyalar ve indirimleri. Mal aldıkları tedarikçileri aracılığı ile belirliyorlar. Dolayısıyla fiyat geçişlerini birlikte sağlamış oluyorlar. Hani gidiyoruz marketlerde bazı ürünlerde tıpatıp aynı fiyatları görüyoruz. Bir başka markette aynı başka markette aynı. Bunun nedeni de biraz bu bazen kendileri direk irtibat kurmasalar bile o tedarikçileri aracılığı ile topla dağıt dediğimiz kartel şekliyle o fiyat geçişlerini birlikte yapıyorlar. Nasıl bir iletişim sistemi var, nasıl bir şekilde belirlenmiş veya işte diğer sosyal medya vasıtaları mailler bunlarla yapıyorlar. Bizim bu anlamda çok gelişmiş cihazlarımız var. O cihazlarla yapmış olduğumuz yerince incelemelerde bunları tespit ettik. Çok sayıda belge var.
REKABET KURUMU BAŞKANI DELİL ÖRNEKLERİNİ ANLATTI
Mesela nasıl belirlenmiş yani akşam konuşup ertesi gün fiyatlarına yansıyacağı şekilde. Yazışmaların karşılığı da var yani sadece yazışmaları delil olarak koymuyoruz. O yazışmaların etkilerini de raf fiyatlarını da koyuyoruz. Yani yazılmış anlaşılmış rafa da yansımış raporumuzda bütün hepsi çok ayrıntılı bir şekilde yer alıyor. Bir örnek verebilirim mesela market yetkilisi diyor ki, “Abi piyasa yükseliyor ise sorun yok. Bu arada raf fiyatları salı günü itibariyle yükselecek. Pazartesi organize olup herkesin salı gününe geçmesi gerekiyor.” Üretici firma yetkilisi ona diyor ki, “Pazartesi 39, 95 lira raf fiyatına geçiyoruz. Pazartesi sabahı e-posta göndereceğiz size” Market yetkilisi de, “Tamam salı günü itibarıyla geçmiş oluruz.”
Bu buralarda fiyat artışı koordine ediliyor. Eğer fiyat artışını yapmayan bir başka satıcı varsa yapan diyor ki bende fiyatı indireceğim, o çıkarmadı. Fiyatı dolayısıyla indirdiğim aradaki şeyi farkı zarar olarak size fatura edeceğim diyor. Tedarikçi burada tabii var. Yazışmalarda hepsi var. Burada tabi tedarikçi panik oluyor ardından indirim yapan satıcıyı ikna ediyor. Onunda fiyatı yükseltmesini sağlıyor. Yani bu bir kartel ilişkisi.
Marketlerdeki sıvı yağ üzerinde belirgin. Tedarikçi, indirim yapanı artışa ikna ediyor. Fiyat artışı koordine ediliyor. İndirim yapan fiyat yükseltsin diye ikna edildi. Marketlere soruşturmalar sürüyor. Bu gidişle 3. soruşturma bile olabilir. Soruşturma 2022’de sonuçlanacak.
ÖZEL HASTANELER SORUŞTURMASI
Özel hastanelere ilişkin soruşturmamız bitti. Yazılı savunmalar tamamlandı. Soruşturma raportörleri kartel iddiasında bulunuyorlar. Sözlü savunmayı dinledikten sonra kurul olarak karar vereceğiz.
OTOMOTİV DEVLERİNE REKABET SORUŞTURMASI
Otomotiv firmalarına ilişkin soruşturmanın neticesini haftaya açıklayabiliriz. Bu soruşturmanın aynısı AB Komisyonu’nda ceza aldı. Alman 5’lisi dediğimiz firmalara. Raportörler raporunun sonunda ihlal var ancak Türkiye piyasasını etkilemiyor sonucuna varmıştı. Sözlü savunmayı da aldık. Kurul olarak karar vereceğiz.