Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın’ın açıklamalarından satır başları şöyle; Asya ile ilişkilerimizde paradigmatik bir değişim var. Aslında bu mesaj Avrupa’ya mesaj. Cumhurbaşkanımız Avrupalılara mesaj veriyor, Türkiye üye olmak için üzerine düşen hükümlüklerini yerine getirmişken elbette Türkiye tarafında da bir sorgulama bir isteksizlik olarak ortaya çıkıyor. Bizim AB üyelik sürecinde önümüzde koyulan fasıl sayısı 36. Türkiye buna da tamam dedi. Türkiye olarak biz üstümüze düşeni fazlasıyla yapmaya hazırız. Bu gerçekleşmezse biz alternatifsiz değiliz. Kurumsal olarak çok köklü ilişkilerimiz var. AB tarafının yapıcı bir konumda olması gerekiyor. Biz ikilemle kalmayı elbette arzu etmiyoruz, Şangay üyeleriyle de iyi ilişkiler içerisinde iyi olmaya devam edeceğiz. Şu anda biz orada diyalog ortağı olarak bulunuyoruz.
UKRAYNA – RUSYA SAVAŞI
Biz tek taraflı referandum girişimlerini doğru bulmuyoruz, daha önce biz 2014 yılında yapılan Kırım referandumu ve sonucu tanımadığımız gibi bu tür referandumlarda pozisyonumuz belli. Ukrayna halkının ve devletinin toprak bütünlüğünü tanıyoruz, Ukrayna’nın yanında olduğumuzu ifade ediyoruz. Diploma sürecinin başlaması gerekiyor. Bunu samimiyetle yapan tek ülke Türkiye. Gerçekten burada samimi gayret gösteren, savaşın sona ermesi çaba gösteren tek ülke Türkiye. Rusya tarafı elini güçlendirmek için bu hamleleri yapıyor. Bu savaş uzayacak, maalesef görüntü uzayacağı yönünde. Bu görüşmeleri sayın Cumhurbaşkanımız yapmasa tahıl sevkiyatı anlaşması olabilir miydi? Bundan sonrası içinde bu tür girişimlere çok ihtiyacımız var.
ESİR TAKASINDA TÜRKİYE’NİN ROLÜ
Biz mesele neticelene kadar kamuoyuna çok açıklama yapmadık. Cumhurbaşkanımız bu konuyu çok sıcak tuttu, biz kendi mevkidaşlarımızla yaklaşık 3-3,5 aydır bu konuyu görüştük. 15 isimde anlaşılamıyordu. O liste Lviv’e yetişmedi, en sonda 5 isme kadar düştü. Savaş bitene kadar o 5 isim bizim güvenliğimizde kalacaklar. Biz dedik ki biz formül üretelim, bu 5 kişinin Türkiye’de kalması teklifini biz yaptık. Savaş bitene kadar bizde kalacaklar 215 rehine bırakıldı. Özellikle 5 isim konusunda çok gitti geldi konu. Biz Lviv’e gitmeden önce de bu müzakereleri yürütüyordu. En son Semarkant’ta yaptığı görüşmede bağlandı. Bu süreçte gerçekten Ukrayna tarafı da yapıcı tutum sergiledi. MİT takas sürecinde çok önemli bir rol oynadı.
TAHIL KORİDORU
Tahıl koridorunda Rusya’nın kendi gemilerine el koyulur endişesi vardı. 4 milyon tona yakın Ukrayna tahılı ulaştı. Biz Rus tarafını da teşvik ediyoruz. Çok önemli bir anlaşma yapıldı, biz şunu dedik gelin bunun üzerine yeni bir şey inşa edelim. Şimdi tekrar diyoruz ki gelin bu sürece samimi destek verin. Tahıl sevkiyat, esir mübadelesi bunu samimi şekilde destekleyecek bir tutumla herkes yaklaşsın. Ukrayna savaşının kazananı olmayacak.
TÜRK BANKALARINA YAPTIRIM TEHDİDİ
İddiaların bir aslı yok, yaptırımlar delinmiyor. Türkiye töhmet altında bırakılmaya çalışılıyor. Mir kart, Rus turistlerin Türkiye’de harcama yaptıkları bir kart. Diğer turistler nasıl burada başka kartlar kullanıyorsa, Rus turistler de burada bu kartları kullanıyor.
ŞAM İLE SİYASİ DİYALOG KURULACAK MI?
Şu anda böyle bir plan yok, istihbarat temas kuruyor. Suriye sahasında yaşananlar bizi doğrudan ilgilendiriyor.
F-16 SÜRECİ
Daha ılımlı bir noktaya gelmiş durumdayız. Yönetim bu konuda çok olumlu. Bizim kanaatimize göre Kongre’den de geçecek. 10 yıl önce Türk Savunma Sanayi’nin bu noktaya geleceği kimsenin aklına gelmezdi. Bütün dünya almak istiyor. En son üzerinde çalıştıkları Kızılelma hepimizin gurur duyması gereken proje. Avrupa ile yürüttüğümüz bir müzakere var. Normalde F-35’tir bizim hakkımız. Türkiyesiz yollarına devam edebilirler ama Türkiye hiçbir zaman alternatifsiz olmaz.
RUM KESİMİNE SİLAH AMBARGOSU KALKTI
Bu konudaki rahatsızlığımızı ilgili mercilere ilettik. ABD’nin Rum tarafını ödüllendirircesine ambargoyu kaldırması kabul edilebilir değil.
MİÇOTAKİS’LE GÖRÜŞME OLUR MU?
Cumhurbaşkanımız bir adım atıldığında iki adım atar. Şu an için Miçotakis’le planlanan bir görüşme yok. Prag’da görüşme olur mu bilemem, Yunan tarafının adımına bağlı.
İSRAİL İLE NORMALLEŞME ADIMLARI
Filistin konusunda değişen tavrımız yok. İki devletli çözümden yanayız. Hem Filistin devletinin kurulması hem de İsrail’in güvenliğinin korunması konusunda tavrımız devam ediyor. 15 yıl sonra bir İsrail Başbakanının iki devletli çözüm açıklamasını önemli buluyoruz. Doğal gazın Türkiye’den geçmesi için görüşmeler sürüyor. Berat Albayrak Enerji Bakanı iken bu girişimleri yapmıştı. İki tarafta da bir istek var. Bir dizi toplantı daha yapılacak. Enerji Bakanımızın İsrail’e gitme konusu konuşuluyor. Enerji iş birliği konusunda sadece Türkiye – İsrail arasında değil Avrupa tarafında da istek var.