Araştırma: İstanbul’da Ev Kadınlarının Beşte Biri Reşit Olmadan Evlendirilmiş

İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) yaptığı araştırmaya nazaran, kentte yaşayan her 5 konut bayandan biri 18 yaşından evvel evlendirildi. 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) kuruluşu İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) yaptığı araştırmanın sonuçları paylaşıldı. Buna nazaran, kentte yaşayan her 5 mesken bayandan biri 18 yaşından evvel evlendirildi. 

İPA’dan yapılan açıklamaya nazaran İstanbul’daki konut bayanlarının hayat şartları, beklentileri ve muhtaçlıklarını tespit etmek emeliyle yapılan araştırmada, kenti çeşitli semtlerinde yaşayan ve farklı sosyoekonomik kümeleri temsil eden konut bayanlarıyla görüşüldü. 

2 bin üzerinde mesken kadınıyla yüz yüze yapılan araştırma kapsamında İstanbul’daki mesken bayanlarının sosyodemografik özellikleri, gündelik hayatları, beklentileri ve siyasete bakışları dört ana başlık altında ele alındı.

İPA’nın araştırmasına nazaran, rastgele bir işte çalışmayan bayanların yüzde 87’si evli ve yüzde 70’i gereksinimleri için eşlerinden “harçlık” alıyor. Çoğunluğun “kıt kanaat” geçindiğini belirten konut bayanlarının en çok telaş duydukları bahis ise sıhhat.

Araştırmaya katılan bayanların yüzde 54’ü yaşadıkları yere nazaran şimdi İstanbul’un öteki yakasını görmemiş. Bayanlar genelde ailenin gereksinimlerini karşılamak için dışarı çıkıyor ve konutun etrafından uzaklaşmıyor.

İstanbul’da mesken bayanlarının sadece yüzde 32’si İstanbul doğumlu ve her beş mesken bayanından biri 18 yaşından evvel evlendirildi. Genç bayanlarda erken evlilik oranı bariz biçimde düşerken, eğitim seviyesi artıyor. İstanbul’da araştırmaya katılan ve evli olan konut bayanlarının yüzde 64’ünün en az 11 yıldır evli olduğu görülüyor. Rapora nazaran, evli bayanlar çoklukla çekirdek aile hâlinde yaşadıkları için çocuk bakım yüküyle baş etmede hane içerisinde daha yalnız.

Çalışma hayatlarıyla ilgili bahislerde, her iki konut bayanından birinin daha evvel hiç fiyatlı çalışma tecrübesi olmadığı ortaya çıktı. Rapora nazaran konut bayanlarının yüzde 35’inin fiyatlı çalışma tecrübesi olsa da yüzde 30’u doğumdan sonra, yüzde 27’si ise evlilikten sonra işi bırakmış. Özcesi, evlilik ve annelik neredeyse her üç bayandan birini iş hayatından uzaklaştırarak konut bayanı yapmış. 

Boşanmış bayanlar toplumsal teminat bakımından evli bayanlara ve eşi vefat etmiş bayanlara kıyasla daha kırılgan. Boşanmış bayanlarda sigortalı olmayanların oranı yüzde 22’ken, evli bayanlarda bu oran yüzde 19’a, eşi vefat etmiş bayanlardaysa yüzde 13’e düşüyor. Toplumsal teminata sahip bayanların yüzde 73’ünün eşi üzerinden, yüzde 11’ininse işinden ötürü sigortalı olması ise epeyce çarpıcı bir bulgu. 

Ev bayanlarının toplumsal teminata erişimi büyük oranda eşlerinin işgücü piyasasındaki statüsüne bağlı. Evli bayanların yüzde 77’si, eşi vefat etmiş bayanların ise yüzde 61’i eşi üzerinden sigortalı. İşinden ötürü sigortalanma yüzde 25 oranla en fazla boşanmış bayanlarda görülüyor. Hasebiyle, emekli konut bayanları içerisindeki toplumsal teminata ulaşma talihi olmuş en kalabalık kümenin boşanmış bayanlar olduğunu söylemek mümkün.