Derleyen: Can Şişman / Milliyet.com.tr – Soğuk bir şubat sabahı sınıflarında öğretmenlerini dinleyen öğrenciler teneffüs zilinin çalmasıyla yavaş yavaş bahçeye çıkmaya başladı. Kendilerini bekleyen tehlikenin henüz farkında değillerdi. İçlerinden biri gizlice çantasında sakladığı silahla etrafa ateş açtı. 16 yaşındaki bu genç herkesin yakından tanıdığı, okulun öğrencilerinden biriydi. Gencin öğrencilere zarar vermemesi için yoğun çaba gösteren okulun müdürü bacağından vuruldu, önlem amacıyla öğrencilerin bahçeye çıkması engellendi, bahçeye açılan tüm kapılar kilitlendi. Dehşete düşen öğretmenlerin telefonuyla hızlıca olay yerine gelen polis büyük bir okul katliamının önüne geçti, genç etkisiz hale getirilerek polis merkezine götürüldü. Fakat her şey bunlarla sınırlı kalmadı. 16 yaşındaki gencin yıllar içinde başına gelenler adeta film senaryolarına konu olacak cinstendi.
CİDDİ BİR PSİKOLOJİK PROBLEMLERİ VARDI
16 yaşındaki Jon W. Romano, ABD’nin New York şehrindeki Columbia Lisesi öğrencilerinden biriydi. Okuldan mezun olmasına sadece bir yıl kalmıştı. Çevresi tarafından tanınan biri olsa da bu şöhretini olumsuz bir sebebe borçluydu. Romano lise hayatı boyunca depresyondan kaygıya birçok psikolojik problemle boğuşuyordu. Duygusal gelgitleri nedeniyle sık sık okulun rehber öğretmeni tarafından gözetim altında tutulan Romano, kötü şöhrete sahip bir gençti.
Arkadaşları tarafından ‘sorunlu bir tip’ olarak tanınan Romano, psikolojik rahatsızlığı nedeniyle günden güne daha da problemli bir gence dönüşüyordu. Bir önceki yıl, yani 2003 yazında başarısız olduğu dersler için okula gelmek zorunda kalan Romano, özellikle 2003-2004 eğitim-öğretim yılıyla beraber çevresi tarafından fark edilebilir bir değişim içindeydi. Onunla aynı sınıfı paylaşan arkadaşları bu değişimi gözlemlese de henüz Romano’nun çok ciddi ve tehlikeli bir ruhsal problem yaşadığının farkında değildi.
LİSEDEKİ HERKESİ KÖTÜ BİR SÜRPRİZ BEKLİYORDU
2004’ün şubat ayının başında herkes gibi okula çantasıyla birlikte gelen Jon W. Romano, ilk derse girmek yerine bahçede oturmayı tercih etti. Romano haricindeki tüm öğrenciler sınıflarına girdi. Romano ise çantasıyla birlikte bahçede kalmaya devam etti. 10.30’da teneffüs zilinin çalmasıyla birlikte yavaş yavaş bahçeye çıkmaya çalışan öğrencileri kötü bir sürpriz bekliyordu. Romano, çantasından çıkardığı silahla etrafa rastgele ateş açmaya başlamıştı. Silah seslerini duyup okulun camlarına yakınlaşan öğretmenler, gördükleri manzara karşısında şaşkındı.
Okulun problemli öğrencilerinden Romano elindeki silahla büyük bir katliama imza atmak üzereydi. Öğretmenler hızlıca polisi arayıp yardım istedi. Bu esnada bahçeye çıkan tüm kapılar diğer öğrencilerin zarar görmemesi adına kapatıldı. Bahçede bulunan kahraman okul müdürü John Sawchuk hızlı adımlarla Romano’nun yanına gidip problemli gencin okulda büyük bir vahşete gitmesini önlemek istedi. Okulun güvenliğinden sorumlu müdür Sawchuk, gencin elindeki silahı atması için uğraşırken bacağından yaralandı. Bu esnada okula ulaşan polis ekipleri kısa bir sürede genci etkisiz hale getirdi. Katliam planı suya düşen Romano için değişim dolu sancılı günler başlamıştı.
YAZDIĞI MEKTUPLA TEKRAR GÜNDEME GELDİ
Arkadaşlarının ve öğretmenlerinin can güvenliğini tehdit eden ve cinayete teşebbüs eden Jon Romano, beklenildiği gibi 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı. En erken 36 yaşında özgürlüğüne kavuşabilirdi. Katliam planı suya düşen Romano, hapishanedeki ilk yıllarında okulun müdürü John Sawchuk sayesinde ne denli büyük bir beladan ucuz kurtulduğunun farkında değildi. Tam 20 yıl boyunca hapishanede kalacaktı belki ancak katliam teşebbüsü başarısız olmuş ve yarattığı dehşet büyük bir faciayla sonuçlanmamıştı.
Tam 20 yıl boyunca hapishane psikologları ile terapi sürecinden geçen Romano, bu süre zarfında birçok kişiyi şaşırtarak topluma dönüş sürecini kendi kendine hızlandırdı. Kendisi gibi okulda katliam yapmaya kalkışan gençlerin başına gelenleri haberlerde takip edebiliyor, bu gençlerle empati kurarak doğru ve yanlışı ayırma noktasında psikolog desteğiyle başarılı gelişimler kaydediyordu. Empati kurma yeteneği gelişen Romano, 2018 yılında yazdığı bir mektupla bir kez daha gündemin üst sıralarında kendine yer bulacaktı.
KATLİAMI ENGELLEYEN MÜDÜRÜ İÇİN ‘KAHRAMAN’ DEDİ
2018’in 14 Şubat’ında Florida’daki bir lisede meydana gelen silahlı saldırı, Jon Romano’nun geçirdiği dönüşüm sürecinde kilit bir rol oynadı. Lisenin eski öğrencilerinden 19 yaşındaki Nicolas Cruz’un gerçekleştirdiği silahlı saldırıda 17 kişi hayatını kaybetmiş, en az 50’den fazla kişi de ciddi şekilde yaralanmıştı. Cruz’un takıntılı olduğu bir kız arkadaşı yüzünden bu katliamı gerçekleştirdiği ortaya çıkarken haber sadece ABD’lileri değil o döneme kadar tam 14 yıl boyunca hapishanede kalan Romano’nun da dikkatini çekmişti. Okuduğu haberden etkilenen Romano, Cruz’un yarattığı dehşet ile kendisinin yıllar önce gerçekleştirdiği eylem arasındaki benzerlik ve farklılıkları terapistine anlattı. Bunun üzerine bir mektup yazmaya karar veren, Times Union gazetesinin editörlerinden Rex Smith’e tüm duygularını satır satır anlattı.
24 Şubat 2018 tarihli mektupta Romano, büyük bir katliam yapmasını önleyen Columbia Lisesi’ndeki müdürü için ‘kahraman’ ifadesini kullandı. Büyük bir katliam yapmasını önleyen Sawchuk’a hayatını borçlu olduğunu söyleyen Romano, “Ne zaman başka bir korkunç silahlı saldırı gerçekleşse, geçmişte yaptığım şey yüzünden yeniden yaralanıyorum” diye bir itirafta bulundu. Romano ayrıca saldırıyı gerçekleştirmeye karar verdiğinde bir not bıraktığını ve o dönemde ciddi bir psikolojik hastalık yaşadığını da kabul etti. O dönemde yaşadığı bütün olumsuz duyguların sebebi olarak okulunu gördüğünü paylaşan Romano, “Bıraktığım notta ‘Columbia, bu senin hatan’ diyerek okulumu suçlamıştım” diye yazdı.
SADECE İKİ AY SONRA SALDIRIYA UĞRADI
Romano hakkında psikolojik değerlendirmelerde bulunan doktorlara göre artık 30’lu yaşlarına adım atan adam önemli gelişimler kaydetmişti. Uzmanlar, Romano’nun topluma kazandırılabileceği yönünde olumlu görüşlerde bulunuyordu. 2021 yılında serbest bırakılacağı düşünülen Romano için müjdeli haber bir yıl daha erken, 2020 yılında geldi. 2020 yılında 32 yaşındayken serbest bırakılan Romano, tam 16 yıl boyunca ergenlik döneminde yaptığı büyük hatayı telafi edebilme şansı yakalamak istemişti. Sonunda bu dileği gerçek olmuştu.
Hayatının geri kalanında geçmişindeki hatayı telafi etmek için çaba göstereceğine çevresindeki herkesi ikna eden Romano, serbest kaldıktan yalnızca birkaç ay sonra bir kez daha haberlere konu oldu. 2000’li yılların başından beri sık sık okul katliamlarına yönelik haberlerde adı geçen ve kötü şöhreti yüzünden toplum tarafından tanınan bir figür haline gelen Romano ciddi bir saldırıya uğramıştı.
BAŞINA GELENLER ÜLKEYİ İKİYE BÖLDÜ
Takvimler 29 Ağustos 2020’yi gösteriyordu. Bir kimsesizler evinde çalışmaya başlayan ve topluma faydalı bir birey olmaya adeta ant içen Romano, iş çıkışı evine giderken saldırıya uğradı. Sokakta yürürken kendisine kılıçla saldırmaya başlayan adam özellikle bacaklarında ve kollarında ciddi yaralanmalara sebep olmuştu. Kanlar içinde yere yığılan Romano, çevredekilerin yardımıyla hızlıca hastaneye kaldırıldı.
Konunun hızlıca basına yansımasından sonra birçok sosyal medya kullanıcısı Romano’nun geçmişinde işlemeye kalktığı vahşetin yıllar sonra bu şekilde bir karşılığını aldığını söylerken, bir kısım kullanıcı ise cezasını çekmiş ve artık özgürlüğüne kavuşmuş olan Romano’nun böyle bir saldırıyı hak etmediği yönünde görüşlerini dile getirdi. Ağır yaralanarak hastaneye kaldırılan ve ülkesini adeta ikiye bölen Romano bir kez daha herkesin dilindeydi. Romano son eylemiyle bir kez daha herkesi şoke etti.
‘ARKAMDAN ‘BEYAZ ŞEYTAN’ DİYE BAĞIRIYORDU’
2020’de gerçekleşen saldırıdan sonra uzun bir dönem yoğun bakımda kalan Jon Romano, birçok uzvunu kaybetme noktasına gelmişti. Bacaklarındaki ciddi yaralanmalar nedeniyle bir daha ayağa kalkamama ve bacakları üzerinde duramama riskiyle karşı karşıya kalan Romano, gücünü toplar toplamaz çareyi anlatmakta buldu.
Önce kendisine bir TikTok hesabı açan Jon Romano, önce kendini tanıttı ve geçmişte ülke basınını uzunca bir süre işgal eden katliam teşebbüsünü anlattı. Yıllar içinde hapishanede geçirdiği değişimi TikTok kullanıcılarıyla paylaşan Romano, yaşadığı dehşet dolu anları ise şöyle anlattı:
“Bir adam koşarak bana yaklaştı. Arkamdan ‘Beyaz şeytan’ diye bağırıyordu. Geçmişteki eylemimden ötürü beni haberlerden tanımış biri olabilirdi. Bana aşağılayıcı şeyler söylediği için onunla sakince konuşmak istedim. Fakat beni dinlemedi. Kılıçla bana saldırmaya başladı. Bacaklarım kesikler içindeydi ve yaralar çok derindi.”
Saldırı anından beri yataktan kalkamadığını ve 7 gün 24 saat boyunca her anının yatakta geçtiğini söyleyen Romano, artık bir TikTok fenomeni. Her şeye rağmen hayata ve insanlığa dair umudunu korumaya devam ediyor. Başta kendi olmak üzere herkesin hatalar yapabildiğini ancak her şeye rağmen umutlu olduğunu söyleyen Romano, “Hepimiz geri dönüşü olabilen ya da olamayan hatalar yapsak da toplum ve dünya olarak ilerlemeye devam edeceğiz ve iyi şeyler yapacağız” dedi.