Kalp krizi ile ilgili birden fazla çalışma, kalp krizinin bayanlarda çok farklı olabileceğini ve teşhiste yanlışlara yol açabileceğini gösteriyor. Bu da genç bayanlarda daha da önemli sonuçları ortaya çıkarabiliyor. JAMA Network Open mecmuasında yayınlanan yeni bir çalışma, genç insanlarda ve bilhassa bayanlarda kalp krizi riskini artıracak risk faktörlerini sıraladı.
Bazı risk faktörleri her iki cinsiyet için ortak olsa da araştırmalar, kalp krizi geçirme riski açısından erkekler ve bayanlar ortasında kıymetli farklılıklar olduğunu gösteriyor. Hipertansiyon, diyabet ve depresyon üzere risk faktörleri bayanlarda daha fazla ön plana çıkıyor.
Kalp krizinin nedenleri
Kalp krizi nedenleri, kalp kasına (koroner arterler) kan sağlayan atardamarlardan birinin tıkanması yahut spazmıdır. Bu ve gibisi durumlar, kalp bölgesine oksijen akışını engelleyerek o bölgedeki hücrelerin hasar görmesine yahut ölmesine neden olur. Bu ekseriyetle aterosklerozun neden olduğu daralma nedeniyle ortaya çıkar. Hasarlı dokular, kalp kasının o kısmının kasılma yeteneğini bitirir.
Risk faktörleri ortasında sigara, hipertansiyon, hipotansiyon, şeker hastalığı, yağlı besinlerin çok tüketimi, yüksek kolesterol, obezite ve genetik faktörler bulunur.
Risk, koroner arter hastalığı, serebrovasküler hastalık (beyni besleyen damarlarda tıkanma), periferik vasküler hastalık, anjina yahut hemodiyaliz gerektiren böbrek yetmezliği durumunda artar.
Kalp krizi için tetikleyici birtakım durumlarda nadiren de olsa beklenmedik bir büyük gerilim olabilir. Yaşlılarda dışkılama sırasında ıkınma bir risk faktörüdür. Kalp krizi yetişkinlerde ani vefatın en yaygın nedenidir.
Kalp krizi belirtileri
Kalp krizinin ana belirtisi göğüs ağrısıdır. Bununla birlikte birden fazla durumda, bilhassa yaşlılarda ve şeker hastalarında göğsü ağrısı hafiftir yahut yoktur. Halsizlik, nefes darlığı, bulantı ve kusma üzere öbür belirtiler baskın olabilir.
Genel olarak kalp krizinin gösteren belirtiler şunlardır:
– Göğüs ağrısı
– Sırt ağrısı
– Karın ağrısı
– Göğüste, kollarda ve omuzlarda ağrı
– Uzunluğunda, dişlerde ve çenede ağrı
– Sırt ağrısı
– Dinlenmekle bitmeyen anjina gibisi ağrı
– Göğüste, sırtta yahut karında uzun vadeli ağrı
– Çok terleme
– Ağız kuruluğu
– Huzursuzluk
– Spazmlar
– Halsizlik
– Teneffüsün süreksiz olarak kesilmesi
– Nefes almada zorluk, yatma ihtiyacı
– Tansiyonda ani değişiklikler (düşük, yüksek, normal)
Kadınlarda kalp krizinin erken işaretleri
Yapılan yeni araştırmada, tespit edilen risk faktörlerinin birçoklarının potansiyel olarak değiştirilebilir olduğu ve genç bayanlarda kalp krizi olaylarının yaklaşık yüzde 80’ini ve genç erkeklerde kalp krizi vakalarının yaklaşık yüzde 85’ini oluşturduğu belirlendi.
Genç bayanlarda erkeklerden daha fazla kalp krizi geçirme riskini artıran ise toplam 7 belirti gözlemlendi:
– Diyabet
– Depresyon
– Hipertansiyon
– Sigara içmek
– Ailede kalp krizi öyküsü
– Düşük sosyoekonomik düzey
– Yüksek kolestorol
Diyabet, bayanlarda kalp krizi ile en çok bağlı risk faktörü olarak öne çıkarken bunu sigara, depresyon ve hipertansiyon izledi. Erkeklerde ise sigara ve ailede kalp krizi hikayesi ana risk faktörleri olarak kaydedildi.
Araştırmada ayrıyeten genç bayanların birebir yaştaki erkeklere kıyasla kalp krizinden ölme risklerinin 2 kat daha fazla olduğu belirlendi.