Milliyet’ten Cem Kılıç’ın yazısı: Genel sağlık sigortası prim borcu bulunanların borçları SGK tarafından otomatik olarak yapılandırıldı. Bu kişiler E – Devlet üzerinden borçlarının ödeme günlerini takip edebilirler.
Daha önce hiç gelir testine girmeyen ve bu nedenle adına borç biriken kişiler, 30 Kasım 2021’e kadar gelir testine başvurur ve hane içi gelirlerinin asgari ücretin brüt tutarının üçte birinden az olduğunu tespit ettirirlerse prim borçları silinecek ve primleri devlet tarafından ödenecek.
Dolayısıyla bu kişiler sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanır hale gelecekler. Bu nedenle borç sildirmek için bu tarihin kaçırılmaması çok önemli. Sigortalı çalışanlarla SGK’dan aylık veya gelir alanlar, yani emekliler ve dul yetim aylığı alanlar ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler genel sağlık sigortasından yararlanabiliyorlar. Emekliler ve dul yetim aylığı alanlar prim ödemeksizin, çalışanlar ise brüt maaştan kesilen ve işveren tarafından ödenen primler sayesinde sağlık hizmeti alabiliyorlar.
Sigortalıların bakmakla yükümlü olduğu kişiler olarak ifade edilen kişiler şunlardır; Sigortalının eşi. Eşi çalışan kadın veya erkek hangi yaşta olursa olsun kendisi çalışmasa bile evli olduğu müddetçe eşi üzerinden genel sağlık sigortasından yararlanabilir.
18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya Mesleki Eğitim Kanunu’nda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın malul olduğu tespit edilen evli olmayan çocuklar.
Geçiminin genel sağlık sigortalısı tarafından sağlandığı SGK tarafından belirlenen kriterlere göre tespit edilen anne ve babası. Dolayısıyla sigortalının eşi, çocukları ve bazı şartların varlığı halinde anne babası da sigortalı üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedir.
Sigortalılar, SGK’dan aylık veya gelir alanlar ve bu kişilerin bakmakla yükümlü olduğu kişiler primleri ödendiği için sağlık hizmetlerinden faydalanabiliyorlar. Diğer yandan hiçbir sosyal güvencesi olmayan kişilerin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için iki yol izlemeleri gerekiyor. Bu durumdaki kişiler yaşadıkları hanedeki kişi başına düşen gelir 2021 yılı için 1.192,5 TL’nin altındaysa gelir testi yaptırarak bu durumu kayıt altına aldırıp sağlık hizmetlerinden faydalanabilir.
Bu durumdaki kişilerin primlerini devlet ödüyor. Dolayısıyla hiçbir sosyal güvencesi olmayan muhtaç durumdaki kişiler prim ödemeksizin sağlık hizmetlerinden faydalanıyor. Hane içindeki kişi başına düşen gelirin 1.192,5 TL’den fazla olan kişiler, 2021 yılı için 107,33 TL aylık prim ödeyerek sağlık hizmetlerinden faydalanabiliyorlar.
SSK ve emekli sandığı mensuplarının, yani işçi ve memurların primleri bu kişilerin işverenleri tarafından SGK’ya ödeniyor. Dolayısıyla bu kişilerin primlerinde aksamalar olmuyor. Ancak Bağ-Kur’lular kendi primlerini ödüyorlar.
Küçük esnaf ve sanatkarın önemli bölümü ay içi sabit masraflarını çıkartıp, zaruri harcamalarını yaptıktan sonra kalan parayla prim ödüyor. Dolayısıyla da prim ödemelerinde gecikme oluyor. Bazen de bu kişilerin muhasebecileri prim ödemelerini geciktirebiliyor. Bu durumlarda da sağlık hizmetlerinden yararlanma noktasında sorunlar yaşanabiliyor.
9 Haziran 2021 tarihinden önce GSS tescili yapılmış olup, gelir testi yaptırmamış olanlar, gelir testi için 30 Kasım 2021 tarihine kadar ikametlerinin bulunduğu yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvurabilirler.
Gelir testi sonucu her türlü gelirlerinin, aynı hanede yaşayan aile içindeki kişi başına düşen aylık tutarının brüt asgari ücretin üçte birinden 1.192,50 TL’den az olması halinde tahakkuk ettirilen GSS prim borçları tescil tarihi itibarıyla silinecek ve borçtan kurtulacaklar. Bundan sonraki süreçte, sigortalı olarak çalışmadıkları ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılmadıkları sürece primleri devlet tarafından karşılanmak suretiyle sağlık yardımı alacaklar.
SGK prim borcu yapılandırmasında başvuru süresi 30 Eylül’de sona ermiş olmakla birlikte, GSS prim borcu olanların gecikme cezası ve zammından kurtulmaları hâlâ mümkün.
30 Kasım’a kadar başvuru yapanların borcu silinmezse yani gelir testi sonucuna göre prim ödemeleri gerektiği belirlenirse bu durumda da borçlarının faizleri silinecek ve taksitli ödeme imkanı elde edecekler.