Türkiye’nin birçok bölgesinde hasadı tamamlanan nar ve özellikle güney illerde örtü altı üretimde hasadı yeni başlayan biberle ilgili Rusya’dan kötü bir haber geldi. Rusya Tüketici Hakları ve Kamu Sağlığı Denetim Ajansı (Rospotrebnadzor), Türkiye menşeli nar ve biber ürünlerinin ülkeye girişine yasak getirdi.
BAİB Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, Rusya’nın nar ve bibere getirdiği ithalat yasağının 16 Kasım’dan itibaren uygulanmaya başlandığı ancak kararın Türkiye’ye dün itibarıyla bildirildiğini belirterek, “Biz Rusya’ya ürün gönderen firmalarımızın Rusya gümrüklerinde girişlerine izin verilmemesi üzerine karardan haberdar olarak hemen ilgili bakanlıklarımıza sorunu ilettik. İki ülke bakanlıkları ve ticari ateşeleri arasında görüşmeler başladı” dedi.
Şu an hem nar hem de biberle ilgili özellikle de Rusya’ya en yoğun ihracat döneminin yaşandığını dile getiren Çavuşoğlu, iki ürünle ilgili virüs ve pestisit kalıntıları yönündeki gerekçelerin doğru olmadığını, kararın siyasi olduğunu savundu. Şu an itibarıyla yollarda hem biber hem de nar gönderilen birçok ürün bulunduğunu da kaydeden Çavuşoğlu, “Ciddi bir iade de sözkonusu. Tekrardan yeni pazarlar bulmak ciddi emek ve süreçler alıyor. Çok sıkıntılı bir sürece girdik” dedi.
RUSYA’YA İHRACAT 116 MİLYON DOLAR
BAİB Başkanı Çavuşoğlu, geçen yıl Türkiye’den Rusya’ya 57 bin ton nar ihracatıyla 44 milyon dolar gelir elde edilirken, 27 bin ton biber ihracatı yapılarak 23 milyon dolar gelir sağlandığını söyledi. 2021 yılında ise şu ana kadar Rusya’ya Türkiye’den 26 milyon dolar değerinde 33 bin ton nar, 23 milyon değerinde 25 bin ton biber ihracatı yapıldığını kaydetti. İki ürünün son iki yılda Rusya’ya toplam ihracatının 116 milyon doları bulduğunu belirten Çavuşoğlu, iki ürün için de ihracatın en yoğun sezonunda olunması nedeniyle getirilen yasaklama kararının ciddi bir sorun olduğunu ifade etti.
KALİFORNİYA BİBERİ ETKİLEYECEK
Antalya Ticaret Borsası ve BAİB Yönetim Kurulu Üyesi olan yaş meyve sebze sektöründen Cüneyt Doğan ise şu an için Antalya’dan Rusya’ya ihracatı en çok yapılan ürünün Kaliforniya ve dolmalık biber türü olduğunu söyledi. Doğan, “Ayrıca kapya, şili ve diğer biber türlerini gönderiyoruz. Ama Antalya’yı etkileyecek olan Kaliforniya ve dolmalık biber. Çünkü Kaliforniya biberin yüzde 90’ı Antalya’da üretiliyor ve bunun da yüzde 90’ı ihraç ediliyor. Narda ise hasat dönemi yeni bitti ve soğuk hava depolarına kaldırıldı. Nar için de ihracatın en yoğun devam ettiği bir süreçteyiz” diye konuştu.
ÜRETİCİ RUHSATLI İLAÇ KULLANIYOR
Rusya’nın öne sürdüğü zirai ilaç kalıntısı, pestisit gibi sorunlarla ilgili değerlendirmede bulunan Ziraat Mühendisleri Antalya Şubesi’nin eski başkanı ziraat mühendisi Vahap Tuncer, Rus yetkililere göre Türk ürünlerinde birden fazla bu ihlallerin yaşandığı ve burada iki sorunun öne çıktığını dile getirdi. Türk üreticilerinin Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ruhsatlandırdığı ve izin verdiği pestisit, yani zirai ilaçları kullandığını belirten Tuncer, şunları söyledi:
“Bu tür ilaçların kullanımı da reçeteye bağlı olup, reçete yazma yetkisine sahip kişiler tarafından yazılıp önerildikten sonra, üreticilere satışı yapılıyor ve üreticiler kullanıyor. İkincisi ise Türkiye’de kullanımına izin verilen ilaçların Rusya’da yasak olmasından kaynaklanabilir.”
Tuncer, pestisit kalıntısı sorunun kökten çözümü için kooperatifleşme, ziraat mühendisleri denetiminde üretim, Bakanlığın yayın ve eğitim hizmetlerine yeniden başlaması, üretimde iç ve dış pazar ayrımı yapılmadan aynı kalitenin yakalanması gibi önerilerde bulundu.
‘BÖCEK VE ARILI ÜRETİM YAPIYORUZ”
Rusya’nın Türkiye’den gönderilen biber ürünlerinde virüs, pestisit kalıntısı rastlandığı gerekçesiyle alımı durdurma kararına Kumlucalı üreticiler tepki gösterdi. Kumluca’da örtü altı sebze üreticileri, sebzeleri biyolojik mücadele yöntemleri ile yetiştirdikleri için kalıntıya rastlanmasının mümkün olmadığını belirtti.
İlçede biber üretimi yapan Sercan Sarıkeçili (22) serasında biyoljik mücadele denilen böcek ve arı ile üretim yaptıklarını vurguladı. Rusya’nın ithalatı durdurma kararına anlam veremediklerine değinen Sarıkeçeli, “Fiyatlar düşük olmasına rağmen biber almamasının sebebini anlamadım. Üzgünüz, ne yapacağımızı bilmiyoruz” dedi.
‘ÜRÜNLERDE KİMYASAL MÜMKÜN DEĞİL’
Kumluca Ziraat Odası Başkanı Hidayet Kökce ise şunları söyledi:
“Domates ve biberlerimizin tamamını, böcek ve arılarla yetiştiriyoruz. Böcek ve arıların olduğu yerde kimyasal kullanmamız mümkün değil. Tamamen doğal ürünlerimizde kalıntı çıkması mümkün değil. Biz biyolojik mücadele yapıyoruz. Arı ve diğer faydalı böceklerin tamamını kullanıyoruz. Kimyasal kullanmıyoruz ve bu nedenle dünyanın her yerinde ürünlerimiz bir numara kalitede. Neden bu karar alındı bilmiyorum. Biz çiftçiler olarak mağdur olduk.”