Everest Yayınları tarafından Türkçeye kazandırılan ‘Sanatçının Gördükleri’ serisi, ressamların hayat öykülerini yapıtlarıyla harmanlayarak anlatan bir külliyat. Seri, şimdilik dört ressamı anlatan dört kitaptan oluşmakta: Faith Ringgold, Vincent van Gogh, Georgia O’Keeffe ve Hokusai.
Faith Ringgold, Sharna Jackson, Tercüman: Cemile Sezer, 60 syf.,, Everest Yayınları, 2022. FAITH RINGGOLD
Faith Ringgold, 1930 yılında Harlem’de doğmuş. Harlem’in Afro-Amerikan kültürüyle büyüyen sanatçı, küçük yaşlarda ırkçılığı, cinsiyet ayrımcılığını ve yoksulluğu gözlemlemiş. Astımdan ötürü yatağa düştüğünde babasının aldığı birinci şövaleyle resme başlayan Ringgold, annesi sayesinde de caz müziği ve biçki dikiş ile tanışmış.
Üretimine asla orta vermeyen, sanat öğretmeni olan Ringgold asıl tarzını ırkçılık ve cinsiyet ayrımcılığı hususlarına odaklandığında yakalamış. Fakat tarzını giderek genişleten bir sanatçı kelam konusu. Afrika maskları ve elbiseleri de tasarlayan Ringgold ilgisini yorgancılık zanaatıyla birleştirerek yesyeni bir tarza kavuşmuş.
HOKUSAI
Hokusai, Susie Hodge, Tercüman: Cemile Sezer, 60 syf., Everest Yayınları, 2022. “Büyük Dalga” ile tanıdığımız Hokusai ise 1760 yılında doğmuş. 110 yaşını görmek istese de “şeylerin sırrına ereceğim” dediği yaş olan 90 yaşında vefat etmiş. Uzun ömrüne on binlerce eser sığdırmış. Çocuk yaşta çizmeye başlayan ressam, Çin ve Kore sanatını da yakından incelemiş. İlerleyen yaşlarda ise Batı sanatıyla tanışmak için kaçak yollarla ülkeye sokulan gravürleri görmenin bir yolunu bularak özellikle Hollandalı sanatkarlardan etkilenmiş. Oymacılıkla başlayan zanaat hayatı “ukiyo-e” denilen Japon kent hayatını tasvir eden şekille sanata evirilmiş. 60 yaşından sonra en büyük ilhamını ise Fuji Dağı’ndan almış.
Gelenek olduğu üzere ismini çokça değiştiren ancak Hokusai ismiyle tanıdığımız ressam, sanatı bitmeyen bir seyahat olarak görmüş. Hokusai kitabından bir alıntı: “90 yaşına merdiven dayamışken, vefatından çabucak evvel Hokusai şöyle söyledi: ‘Tanrı bana yalnızca beş yıl daha verirse tahminen gerçek bir ressam olabilirim.'”
GEORGIA O’KEEFFE
1887 yılında Wisconsin’de doğan Georgia O’Keeffe ise küçük yaşlarda tabiat tutkunu olmuş. Yalnız oynamayı seven O’Keeffe, kendi yaptığı maket konutlarla tarlaların içerisinde saatlerce oynar, bu oyun esnasında birçok hikaye yaratırmış. Virginia Üniversitesi’nde Arthur Dow isimli sanat öğretmeninden aldığı dersler sayesinde ise sanatkarın gördüğünü kopyalamaktan fazla yorum yapması gerektiğini öğrenmesi dönüm noktası olmuş.
Georgia O’Keeffe, Gabrielle Balkan, Tercüman: Cemile Sezer, 60 syf., Everest Yayınları, 2022. İlkin kömürle çalışmalar denemiş, akabinde 1918 yılında taşıdığı New York City’yi kendine nazaran resmetmiş. 41 yaşında, bir dostunun davetiyle keşfettiği New Mexico’daki Taos Çölü ise onda yeni ufuklar açmış. Ömrünün sonuna kadar yaşayacağı meskeni böylelikle keşfeden sanatçı arabasının ardını söküp gezgin bir atölyeye kavuştuktan sonra çöldeki kemikleri, beden kalıntılarını incelemeye koyulmuş.
VINCENT VAN GOGH
Vincent van Gogh ise ergenlik yıllarında okulu bırakarak Lahey’de bir sanat galerisinde çalışmaya başlamış. Burada birçok yapıtla tanışan ve mesleğinde çok başarılı olan sanatçı mesleğine birincinin Londra’da, sonra Paris’te devam etse de istikrarsız ruh hali ve geçimsiz mizacı yüzünden işine son verilmiş. Eniştesinin teşvikiyle papaz olmaya karar veren, akabinde Belçika’nın kömür madenlerine misyoner olmak için giden Vincent van Gogh hiçbir yerde dikiş tutturamamış. Lakin sanat taciri olan kardeşi Theo’nun takviyesiyle fotoğraftan vazgeçmeden kömür kalem, tebeşir, dolmakalem, mürekkep ve suluboya üzere farklı gereçlerle çalışmış. Onun hayatındaki üç dönüm noktası ise birincinin ona ışık ve gölgeyi nasıl kullanacağını öğreten kuzeni Ressam Anton Mauve ile kalması, akabinde Theo’nun yanına Paris’e giderek empresyonist ve post-empresyonist ressamlarla tanışması ve son olarak Paul Gauguin ile birlikte Arles kentindeki meşhur sarı konutunda konaklaması. Lakin akıl sıhhati git gide bozulan, tedavi gören sanatçı 37 yaşında göğsüne kurşun sıkarak intihar edince onun yapıtlarını Avrupa’ya Theo tanıtmış. O da kısa bir vakit sonra ölünce bu vazifesi eşi Jo üstlenerek hem iki kardeşin mektuplarını yayımlamış hem de Vincent van Gogh’un yapıtlarını dünyaya sergilemiş.
Vincent Van Gogh, Amy Guglielmo, Mütercim: Burçak Targaç, 60 syf., Everest Yayınları, 2022. ‘Sanatçının Gördükleri’ serisi çocuklara ve gençlere hitap ediyor üzere gözükse de yetişkinlerin de ilgisini çekecektir. Öte yandan ressamların hayat öykülerine paralel olarak sorulan sorular, kitabın sonundaki alıştırmalar okurları resme ısıtacak çeşitten. Bununla bir arada her sanatkarın yapıt çizelgesi de kitaplarda mevcut. Sanatkarların hayat öykülerine uygun illüstrasyonlarla birlikte ilerleyen ve görsel gereciyle öne çıkan seri ağır kitaplarda kaybolmadan çığır açan sanat insanları hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler için biçilmiş kaftan.