Buna nazaran elektrikte geçilen kademeli fatura sisteminin gibisi önümüzdeki yıl sonundan itibaren su faturaları için uygulanacak.
Çevre Bakanlığı, geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete’de yayımladığı yönetmelik ile daha evvel 31 Aralık 2024’te yürürlüğe girmesi beklenen sudaki “kirleten öder” sistemini 31 Aralık 2026’ya uzattı.
SUYU ÇOK TÜKETEN “KİRLETEN ÖDER” PRENSİBİYLE MALİYETİNE KATLANACAK
Atık İdaresi ve Atıktan Güç Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner, “kirleten öder” düzenlemesinin ayrıntılarını bir küme gazeteciye kıymetlendirdi.
Öner, 2026 sonunda devreye alınması planlanan düzenleme kapsamında katı atıkların toplanmasını ve bertarafını da içerecek formda su faturalarına “Çevre Paklık Vergisi, katı atık toplama bedeli ve katı atık bertaraf bedeli”nin tek kalemde toplanarak tahsil edilmesinin planlandığını anlattı.
Öner, “Atıksu ve evsel katı atık ile ilgili verilen tüm hizmetler karşılığında tam maliyet temelli tarifeye nazaran belirlenen toplam sistem maliyetini karşılamak üzere evsel katı atık ve atıksu hizmetlerinden yararlananlar artık kullanımına nazaran artacak bedellerle karşı karşıya kalacak.
Yani bakanlık bu düzenlemeyle hem su tasarrufunu artırmayı hedeflerken hem de daha fazla su tüketen, çöp çıkarandan ‘kirleten öder’ prensibiyle daha fazla bedel alınmasını planlıyor. Buradaki bedelin yüzdelik olması planlandığından su faturası arttıkça alınacak bedelde artacak” diye konuştu.
GELİRLERİ DİĞER İŞ İÇİN KULLANAMAYACAKLAR
Belediyelerin bu kapsamda elde ettiği gelirleri atıksu ve evsel katı atık hizmetlerinin dışında bir işte kullanamayacağını anlatan Öner, sistemin işleyişini ise şöyle anlattı:
“Mevcut faturalarda su bedeli ile birlikte atıksu bedeline de yer verilirken, onun dışında evsel katı atık yani çöpler için 3 kalemde olmak üzere Etraf Paklık Vergisi (ÇTV), katıatık toplama bedeli ve katı atık bertaraf bedeli alınması gerekiyor. Fakat bu bedellerin alınması zarurî olmayıp belediyelerin inisiyatifine bırakılıyor.
Bu kalemlerden elde edilen gelirlerin ÇTV ve toplama olmak üzere ikisinin İlçe Belediyelerine gitmesi gerekiyor. Öteki kalemi ise esasen uzun yıllardır büyükşehir ya da merkez belediyeler almayarak bu haklarından feragat ediyordu. Artık ise bu bedelin alınması zarurî hale getiriliyor.”
BEDELLER BELEDİYE MECLİSLERİNDE BELİRLENECEK
Atıksu altyapı idarelerinin toplam sistem maliyetinin hesaplanmasında temel alacağı temel bileşenlerin toplama, nakil, pompalama, arıtma, deşarj, çamur bertarafı, geri kazanım ve satış kalemlerinden oluşacağını anlatan Öner, “Evsel atık süreçlerine bakıldığında ise toplama ve taşıma kısmında sorumluluk ilçe belediyesinde; aktarma istasyonu, geri kazanım tesis ve bertaraf sorumluluğu büyükşehirde. Yani mevcutta da su faturalarında sırf tüketilen su ölçüsü faturaya yansıtılmıyor. Bunun içinde öteki bedellerde yer alıyor.
Şimdi belediyeler bu bedelleri almaya başlayarak buralara ayırdığı bütçeyi kendi kasasından değil de, vatandaştan tahsil ettiği kısımdan yapacak. Buradan elde edilen gelirler yalnızca bu iş için kullanılacak” dedi.
Öner, “Su artırımları nasıl Belediye Meclislerinde karar alınarak yapılıyorsa bu bedellerinde Belediye Meclislerinde belirlenmesi amaçlanıyor” sözlerini kullandı.