Suriye’nin başşehri Şam’da Beşar Esad rejiminin 8 Aralık’ta devrilmesinin akabinde esnaf, temel besin unsurlarında fiyatların düştüğünü belirtiyor.
Suriye’de 13 yıl süren iç savaş yalnızca ülkeyi değil iktisadını de enkaza çevirdi.
Esad rejimi idaresinde döviz alım satımı yapanlar, para cezasının yanı sıra 7 yıla varan mahpus cezasına çarptırılıyordu.
Geçici idare, döviz alım satımındaki yasağı ve cezayı kaldırdı. Birebir biçimde, ihracat ve ithalata getirilen kısıtlamaları özgürleştirdi, kamu çalışanlarının maaşlarına yüzde 300 artış yapıldığını duyurdu.
REJİM ÖGELERİ MAFYA ÜZERE HAREKET EDİYORDU
Temel gereksinim hususlarının fiyatlarında da 8 Aralık’tan bu yana düşüş yaşandığı belirtiliyor.
Devrik Esad rejiminde askerlerin 35 dolarlık maaşlarıyla geçinemedikleri için mafya üzere hareket ettiği, esnaf ve halktan haraç toplayarak geçimlerini sağladığı aktarılıyor.
Rejimin üst kademelerindeki bireylerin de kısıtlanan ithalat, temel gereksinim unsurlarında monopolleşme ile tüccarı ve halkı sömürdüğü lisana getiriliyor.
Geçmişte gerek yaptırımlar gerek devrik rejimin ithalata getirdiği kısıtlamalar nedeniyle temel gereksinim hususlarının karaborsadan elde edildiği, Esad rejimi ögelerinin eserlerin son kullanıcıya ulaşana kadar her kademede aldığı rüşvet ve haraçlar karşısında fiyatların daima arttığı söz ediliyor.
FİYATLAR DÜŞMEYE BAŞLADI
Suriye’deki yeni idarenin döviz rejimini ve ithalatı hür bırakması, rüşvet ve haracın ortadan kalkmasıyla piyasanın canlandığı, fiyatların düştüğü belirtiliyor.
Şam’da temel gereksinim unsurlarının perakende satışının yapıldığı süpermarket, kasap, manav üzere işletmelerde de ekonomik alandaki olumlu hava etiketlere yansıdı.
Suriye’nin Miydan bölgesindeki süpermarket işletmecisi Hassan Asse, rejimin devrilmesinin akabinde fiyatların düştüğünü ve satışlarının arttığını söyledi.
Asse, “Rejim vaktinde bize her şey yasaktı. Dolar, yabancı menşeli mallar satmak yasaktı. Tedarik, gümrük bu ikisinde de baskı ve soygun vardı. Tam manasıyla bir kaos vardı.” dedi.
Her kalemde rüşvet olduğunu, her şeyi kurallarına nazaran yapmalarına karşın devrik rejimin müfettişlerinin “hırsızlık ve rüşvet için” kontrole geldiğini vurgulayan Asse, yabancı eser getirdiklerinde “hapis ve ağır para cezaları olduğunu”, artık istedikleri eseri getirebildiklerini, “rüşvet ve soygunun ortadan kalktığını” belirtti.
Asse, “Fiyatların düşüşünden halk çok ümitli, gelecek günlerden daha da olumlu beklenti içinde. Her geçen gün durum daha uyguna gidiyor.” sözünü kullandı.
Dükkanlarının evvelden camla kaplı olduğunu lakin devrik rejimin adamları ve berbat şöhretli paramiliter gücü karşısında beton güvenlikli kapı koymak zorunda kaldıklarını anlatan Asse, Beşar Esad’ın Suriye’den kaçması ve rejiminin yıkılmasının akabinde Türkiye’ye ve Türk iş adamlarına yine Suriye’nin yanında yer almaları davetinde bulundu.
Asse, evvelce olduğu üzere ticarete devam etmek istediklerinin altını çizdi.
TEMEL BESİN ESERLERİNDE YÜZDE 60’A VARAN DÜŞÜŞLER
Suriye Merkez Bankası’nın açıkladığı sayılara nazaran 1 dolar yaklaşık 13,000 Suriye Lirası’ndan süreç görüyor.
Şam’da zerzevat ve meyve fiyatlarında da yüzde 50-60’a varan oranlarda düşüşler kaydedildi.
Bunun yanı sıra kimyasal ya da başka hammaddelerin kullanıldığı hijyen eserleri ve süratli tüketim kalemlerindeyse şimdi ithalatın üreticilere ulaşmadığı hasebiyle fiyatların yatay seyrettiği ya da çok düşük oranda indirime gidildiği belirtildi.
Şam’da, bir kilo unun 8 Aralık’tan evvel 12 bin 500, bugünse 10 bin Suriye Lirasından satıldığı aktarıldı.
Etiket fiyatlarının paket litrelik sütte 14 binden 10 bin, bir kilogram pirinçte 21 binden 14 bin, bir kilogram şekerde 14 binden 11 bin, bir kilogram ette 250 binden 150 bin, bir bütün tavukta 80 binden 40 bin, bir paket ekmekte 10 binden 4 bin, bitkisel yağda 28 binden 21 bin, 15’lik yumurtada 35 binden 15 bin Suriye Lirasına düştüğü kaydedildi.
Sebze meyve fiyatlarında da tıpkı biçimde düşüş gözlendi. Örneğin, bir kilogram domatesin fiyatı 12 binden 6 bin, bir kilogram patatesin fiyatı ise 16 binden 6 bin Suriye Lirasına geriledi.