Kağıt ve ham maddede dışa bağımlı olan yayıncılık sektörü, kurdaki dalgalanmalardan dolayı zor günler yaşıyor. Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, kağıt fiyatlarındaki artış nedeniyle yayıncıların öncelikle çok satan kitapları basmayı tercih ettiklerini, baskısı biten kitapların tekrar basımı noktasında bile zorluk yaşandığını söyledi. Artan kâğıt maliyetlerinden dolayı sektörün yaşadığı sorunları Milliyet’e değerlendiren Kenan Kocatürk, yılbaşından bu yana, ithal edilen birinci hamur ve kitap kapağı kâğıtlarında yüzde 110’a, kuşe kâğıtlarda yüzde 100’e, kitap kâğıdında da yüzde 30-35’e varan döviz bazında fiyat artışları olduğunu belirterek, “Yüzde 70 kur artışının yaşandığı koşullarda ise kağıt fiyatlarında yüzde 200’e yakın artış yaşandı” ifadesini kullandı. Bir ton kâğıt hamuru fiyatının 2020’de 700-750 dolarken, 2021’de 1200 dolara çıktığını aktaran Kocatürk, online alışverişin artmasıyla karton ambalaj fiyatlarının da yükseldiğini söyledi. Kocatürk, kâğıt fabrikalarının bu yönde yatırımları çoğalttığını, bundan dolayı da fiyat ve erişim sorunu yaşandığını belirtti.
Yayınevlerinin okurla aralarındaki bağı korumaya çalışırken, kitap fiyatlarını belirlemekte de zorlandığını ifade eden Kocatürk, yayıncıların öncelikle çok satan kitapları basmayı tercih ettiklerini, yeni başlık yayınlamaktan kaçındıklarını, artan maliyetlerle, kitap fiyatlarında yüzde 40’lara varan zamların gündemde olduğunu kaydetti. Türkiye kitap perakende pazarının yüzde 44.20’sini oluşturan eğitim yayıncılığında da fiyat artışları yaşandığını, öğrencilerin istedikleri kitapları alamadığını vurgulayan Kocatürk, “Yardımcı kaynak kitaplara da yüzde 20 ile yüzde 50 arasında zam geldi, gelmeye de devam ediyor” dedi.
100 SAYFA 30 TL
Kocatürk, 100 sayfalık 1000 adet basılan yerli bir yazarın edebiyat kitabının, sadece matbaa, kâğıt ve telif maliyetinin 8 bin TL civarında olduğunu belirterek, “Bu kitabın satış fiyatının 30 TL civarında olduğunu söyleyebiliriz. Bu maliyet toplamına ofis sabitleri eklendiğinde rakam daha da artacaktır. Renkli resimli çocuk kitaplarında ise katlanacaktır” dedi. Yayıncıların, kağıdın firesini düşürmek adına kitaplarda boyutlandırma farklılıklarına gittiğini aktaran Kocatürk, “Daha ince veya daha tasarruflu kağıtlara yönelme var. Yeni baskılar ya durduruluyor, bekletiliyor ya da iptal ediliyor. Baskısı biten kitapların tekrar baskılarının yapılması noktasında bile yayıncılar zorluk yaşıyor” şeklinde konuştu.
‘İTHALAT KOLAYLAŞSIN’
Kocatürk, mevcut koşullarda yazılı kültürdeki çeşitliliğin olumsuz etkilenmeye devam edeceğini kaydederek, “Kendi kağıdımızı üreteceğimiz döneme kadar devlet kâğıt ithalatı konusunda yayıncılık sektörünü sübvanse etmeli. Kâğıt ithalinde, gümrük birliği ülkeleri dışında kalan ülkelere uygulanan yüzde 10’luk verginin kaldırılıp başka ülkelerden kâğıt ithalatının önü açılmalı, kâğıtlarda uygulanan KDV sıfırlanmalı” dedi.
İKİNCİ EL KİTABA YOĞUN İLGİ VAR
Sahaflar Birliği Derneği Başkanı Emin Nedret İşli ise yeni yayın fiyatlarının yükselmesi ve artan maliyetler karşısında tekrar basımının yapılamayışının ve baskısı tükenmiş kitap haline dönüşmesinin sahaflara bir avantaj sağladığını belirtti. İşli, eski ve ikinci el kitaplara ilginin arttığını belirterek, “Sahaflar genellikle tek kişi çalışan insanlardır. Bir sahafta da 30 bin-40 bin adet kitap olur. Bu kitapların eski fiyatlara göre fiyatlandığını düşünürsek, bugünkü fiyatlama koşullarına göre bunlar ucuz hale geldi. Bir sahaf bir anda yüzde 30-40 fiyat artırımına giderse müşterilerini kaybetme tehlikesini yaşar” dedi. İşle, sahaflara ilginin daha da artacağını öngördü.